8 rode wistjedatjes over 1 mei

29/04/2016

Op 1 mei kleuren we nog net ietsje roder. Laat het rood geen schaamrood zijn en vijs je kennis bij over deze socialistische feestdag met deze wistjedatjes!

WEETJE 1 
Moving day
Er bestaan verschillende meningen rond de oorsprong van 1 mei. De meest aanvaardbare uitleg zoekt de verklaring voor 1 mei bij ‘Moving day’, de dag waarop in sommige staten van Amerika alle arbeidsovereenkomsten en contracten gesloten of verbroken werden, een soort vervaldatum.

WEETJE 2
3 x 8
In de aanloop naar 1 mei 1886 voerden de Amerikaanse vakbonden in vele sectoren actie voor de invoering van de 8-urenwerkdag, onder de slogan 3 x 8: 8 uur werken, 8 uur rust en 8 uur ontspanning of opvoeding. 

WEETJE 3
Het drama van Mac Cormick
Het bekendste verhaal is dat van de naaimachinefabriek Mac Cormick in Chicago. Daar trachtten de patroons de algemene staking te breken door werkwilligen aan te voeren. Op 3 mei kwam het tot een treffen: de politie verbrak de piketten en opende het vuur op de stakers. Er vielen 6 doden. Ook de volgende dag was gevuld met bloederige incidenten met tientallen doden. Acht leidersfiguren van de Amerikaanse vakbond worden gerechtelijk vervolgd en veroordeeld tot de doodstraf. Drie krijgen ‘genade’ door middel van levenslange gevangenisstraf, één pleegt zelfmoord, de anderen worden opgehangen.

WEETJE 4
1 mei in Europa : feesten en rituelen
Ook in Europa is het moeilijk om de precieze oorsprong van 1 mei aan te duiden. Feit is dat 1 mei doorheen de geschiedenis een symbolische datum is die tot feesten en rituelen aanzette. 

WEETJE 5
Parijs 1889 : het begin
1 mei als officiële socialistische feestdag ging in zwang in 1889, tijdens het internationaal socialistisch congres in Parijs. Daar werd 1 mei 1890 uitgeroepen tot een internationale actiedag voor de invoering van de achturige werkdag. 

WEETJE 6
De soundtrack van de sossen
Het socialistisch congres in Parijs in 1892 besliste ook dat de Internationale (gecomponeerd door Pierre De Geyter) het officieel strijdlied werd van de arbeidersbeweging. 

De volledige tekst van de Internationale vind je hier :
http://www.vlaamsabvv.be/art/pid/21778/De-Internationale-in-100-talen.htm#shot

WEETJE 7
Sociale eisen
Aanvankelijk een internationale actiedag voor de 8-urige werkdag, werd de "Dag van de Arbeid", meer en meer gebruikt om het nationale politieke en sociale eisenprogramma van de socialistische beweging in de kijker te zetten. 
1 mei werd op die manier ook een dag voor Algemeen Enkelvoudig Stemrecht, tegen de oorlog, voor uitbreiding van de sociale zekerheid, tegen het fascisme, voor het Plan van de Arbeid (aanpak crisis jaren '30), …

WEETJE 8
Cultuurbeweging
Maar bovenal is 1 mei ook altijd een dag van het socialisme als cultuurbeweging geweest. 
De harmonieën, de turners, de jeugd- en vrouwengroepen, vierden samen met alle takken van wat men later de ‘Gemeenschappelijke Actie’ is gaan noemen hun hoogdag, hun "Rode Pasen". Het is vooral dit culturele element dat de geschiedschrijving van 1 mei zo boeiend maakt.

Nog meer over de geschiedenis en de maatschappelijke betekenis van 1 mei lees je hier.

Bron: www.abvv.be

terug naar overzicht